Schijnzelfstandigheid
Schijnzelfstandigheid doet zich voor als u op papier als zelfstandige werkt, terwijl u in feite een werknemer bent. Als zelfstandige moet u voor eigen rekening werken. Dat betekent dat er geen enkele gezagsverhouding tussen u en uw opdrachtgever mag bestaan. U moet bijvoorbeeld meerdere opdrachtgevers hebben en u moet (relatief) vrij zijn om uw werk te organiseren. Ook mag uw opdrachtgever u niet verplichten wanneer, waar en hoe taken uitgevoerd moeten worden. Is dat wel zo? Dan bent u in feite een werknemer. Ook al schrijft u facturen uit en heeft u een btw-nummer.
Is sprake van schijnzelfstandigheid dan gelden, met terugwerkende kracht, voor de heffing van belastingen en sociale verzekeringspremies, de regels voor werknemers. Ook kunnen boetes worden opgelegd.
Regels voor de beoordeling van zelfstandigheid in Duitsland
U bent geen zelfstandige, maar schijnzelfstandige (Scheinselbständige), volgens de Deutsche Rentenversicherung (DRV) als u aan de volgende criteria voldoet:
- de onbeperkte verplichting, alle instructies van de opdrachtgever uit te voeren of op te volgen
- de verplichting, te voldoen aan bepaalde werktijden
- de verplichting, de opdrachtgever regelmatig met korte tussenpozen gedetailleerde rapportages te sturen
- de verplichting, in de gebouwen van de opdrachtgever of door de opdrachtgever bepaalde locaties te werken
- de verplichting, bepaalde hard- en software te gebruiken, in het bijzonder als dit ten behoeve is van de controlemogelijkheden van de opdrachtgever
Bovenstaande verplichtingen maken sturing en controle voor de opdrachtgever mogelijk, waar een echte zelfstandige zich niet aan heeft te houden. Degene die echt zelfstandig is draagt zelf volledig het ondernemersrisico en organiseert zelf zijn werkzaamheden. Het succes van de financiële en persoonlijke situatie is daardoor onzeker en niet afhankelijk van derden.
Belangrijk bij de beoordeling of er sprake is van zelfstandigheid is vooral afhankelijk van de vorm en inhoud van de overeenkomsten met de zakenpartners. Maar deze inhoud komt niet altijd overeen met de realiteit. De feitelijke omstandigheden van het dagelijks werk zijn bepalend.
Let op: voor de ziektekostenverzekering doet de Krankenkasse de beoordeling of er sprake is van (schijn-)zelfstandigheid. Deze beoordeling kan eventueel afwijken.
Wilt u zekerheid over de aard van de arbeidsrelatie (zelfstandige of werknemer), dan kunt u de Deutsche Rentenversicherung (DRV) vragen om uitsluitsel.